بلاکچین چیست؟ توضیحات ساده همراه با مثال‌های کاربردی
تکنولوژی ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و اگر با بازار ارزهای دیجیتال و رمز ارزها مانند بیت کوین آشنا باشید احتمالاً بارها نام بلاکچین را شنیده‌اید. از آنجایی که این فناوری اساس کار ارزهای دیجیتال است، اهمیت زیادی دارد که بدانید بلاکچین چیست و چگونه کار می‌کند. تگر تازه وارد دنیای تریدر ها یا سرمایه گذاران رمز ارزها شده‌اید با صرافی نوبیتکس همراه باشید تا در ادامه به سؤال Blockchian چیست پاسخ دهیم، اهمیت آن را بررسی کنیم و با نحوه کار آن آشنا شویم.
تکنولوژی بلاکچین چیست؟ تکنولوژی که باعث حذف بانک‌ها و مؤسسات مالی می‌شود
بلاک چین (Blockchain) شبکه‌ای است که با استفاده از تکنولوژی‌های Decentralized (توزیع شده) و رمزنگاری، تاریخچه تمام تراکنش‌های انجام شده با دارایی‌های دیجیتال مانند بیت کوین را در دفتر کلی که امکان تغییر در آن وجود ندارد و تمام اطلاعات ثبت شده در آن به صورت شفاف در اختیار کاربران قرار دارد، ذخیره می‌کند. شبکه بلاکچین همان چیزی است که حذف بانک‌ها و مؤسسات مالی از تراکنش‌های دارایی‌های دیجیتال امکان پذیر کرده است و امنیت ارزهای دیجیتال را تضمین می‌کند. موضوعی که باعث شده دارایی‌های دیجیتال طرفداران زیادی پیدا کنند. حالا استفاده از ماشین حساب ارز دیجیتال به یک عادت روزانه برای بسیاری از افراد تبدیل شود.
در تعریف بلاک چین چنین آمده است: فناوری بلاکچین ساختاری است که سوابق معاملاتی (بلاک‌ها) را به صورت پایگاهی از داده‌ها به نام «زنجیره یا Chain» در شبکه‌ای از «گره‌ها یا Node ها» که به صورت نظیر به نظیر (peer-to-peer) به یکدیگر متصل شده‌اند، ذخیره می‌کند. به کل این مجموعه یک «دفتر کل دیجیتال یا digital ledger» می گویند. کمی پیچیده است؟ بگذارید توضیح ساده‌تری از آن ارائه کنیم.
بلاکچین به زبان ساده؛ شبکه‌ای از داده‌های غیر قابل تغییر
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم بلاک چین چیست، باید آن را به صورت زنجیره‌ای بلند از داده‌ها در نظر بگیریم. داده‌ها در واقع شامل تراکنش‌هایی هستند که در شبکه انجام می‌گیرند. سوابق تراکنش‌ها در بسته‌هایی به نام بلاک ذخیره می‌شوند. هر بلاک بعد از تکمیل و تأیید اطلاعات آن، به انتهای زنجیره اضافه می‌شود. این زنجیره از بلاک‌ها که به آن بلاک چین می گوییم در گره‌ها یا نودهای شبکه ذخیره می‌شوند. گره‌ها کامپیوترهایی هستند که وظیفه ذخیره کل اطلاعات شبکه را دارند و یک نسخه از تمام داده‌ها در آن‌ها ذخیره می‌شود.
دفتر کل دیجیتالی (Digital Ledger) چیست و چرا ایمن است؟
در واقع بلاکچین یک دفتر کل دیجیتالی بزرگ است که اطلاعات تراکنش‌های شبکه به شکل دقیقی در آن ذخیره می‌شود. هر اطلاعاتی برای اینکه وارد شبکه شود باید توسط یک امضای دیجیتال تأیید شود و مورد تأیید سایر اعضای شبکه قرار بگیرد. هیچکس مالک شبکه بلاک چین نیست و همه افراد می‌توانند به تمامی اطلاعات ثبت شده در شبکه دسترسی داشته باشند؛ اما نمی‌توانند در اطلاعات تغییری ایجاد کنند. زیرا تمام اطلاعات شبکه در هر گره ذخیره می‌شود و برای تغییر آن باید کل نسخه‌های کپی موجود در تمامی گره‌ها تغییر کند. علاوه بر این ساختار بلاکچین نیز به گونه‌ای است که تغییر اطلاعات یک بلاک باعث نا معتبر شدن آن خواهد شد.
در ادامه بیشتر با تکنولوژی بلاکچین آشنا می‌شویم و با مثال‌هایی توضیح می‌دهیم که چرا خرید تتر امروزه طرفداران بیشتری از معامله مستقیم دلار بین کشورها دارد.
مثال شبکه بلاکچین و دلیل محبوبیت آن
فرض کنید که قصد انتقال پول در شبکه بانکی را دارید. بانک حساب و شما مقصد را چک می‌کند، پول را انتقال می‌دهد تراکنش خود را دریافت می‌کند و حساب مبدأ و مقصد را به روز رسانی می‌کند. اما همه اینکارها توسط سیستمی انجام می‌گیرد که توسط بانک کنترل می‌شود. اگر کسی به سیستم بانکی نفوذ کند می‌تواند پول را به جای واریز به حساب دوست شما به حسابی که می‌خواهد منتقل کند. این اتفاق هزاران بار در سال در سراسر جهان رخ می‌دهد!
در سیستم بلاکچین همه چیز شفاف است، اطلاعات شما و اطلاعات دوست شما توسط همه افراد حاضر در شبکه بررسی و تأیید می‌شود. الگوریتم‌ها، هش ها و ماینر ها از اینکه دارایی‌های دیجیتال شما به درستی منتقل شده باشند اطمینان حاصل می‌کنند. بعد از انجام تراکنش هیچکس قدرت تغییر اطلاعات آن را ندارد و همه افراد در شبکه می‌توانند اطلاعات تراکنش را ببینند. از طرفی کارمزد تراکنش نیز بسیار کمتر از کارمزد بانک است.
شبکه بلاکچین از چه اجزایی تشکیل شده است و چگونه کار می‌کند؟
بلاکچین از سه مفهوم اساسی و مهم تشکیل شده است. بلاک‌ها، گره‌ها و ماینر ها. در ادامه به بررسی هر کدام از این مفاهیم می‌پردازیم.
بلاک چیست؟ بسته‌های اطلاعات در شبکه بلاکچین
هر شبکه از تعداد زیادی بلاک تشکیل شده است که هر بلاک شامل ۳ بخش اساسی می‌شود:
Data: اطلاعات بلاک که شامل تراکنش‌های انجام شده در بلاک است.
Nonce: نانس یک مجموعه اعدد ۳۲-بیتی است که در هنگام ایجاد بلاک به صورت تصادفی ایجاد می‌شود و سپس به عنوان هدر هش در بلاک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
Hash: هش ها اعداد ۲۵۶-بیتی هستند که در کنار نانس قرار می‌گیرند. هش با تعداد زیادی صفر شروع می‌شود.
زمانی که اولین بلاک از بلاکچین (بلاک جنسیس) ساخته شد، نانس به صورت تصادفی ساخته شده و هش رمزنگاری شده‌ای برای بلاک ایجاد می‌شود. داده‌های موجود در بلاک امضا شده در نظر گرفته می‌شود و برای همیشه با نانس و هش همراه هستند مگر اینکه استخراج شوند.
ماینر چیست؟ چه نقشی در شبکه بلاکچین دارند؟
ماینر ها یا استخراج گران، وظیفه ایجاد بلاک‌های شبکه را در فرآیندی به نام ماینینگ یا استخراج برعهده دارند. در شبکه بلاکچین هر بلاک دارای نانس و هش اختصاصی خود است. علاوه بر این هش بلاک قبلی نیز در بلاک جدید ذخیره می‌شود. بنابراین فرآیند استخراج یا ساخت بلاک کار ساده‌ای نیست. خصوصاً در یک شبکه بزرگ که میلیون‌ها بلاک در آن ذخیره می‌شود. ماینر ها از نرم افزارها و سخت افزارهای قدرتمند برای حل مسائل ریاضی پیچیده استفاده می‌کنند تا یک nonce که توانایی قبول هش را داشته باشد بسازند.
چرا فرایند ماینینگ به انرژی زیادی نیاز دارد؟ Proof of work یا گواهی انجام کار چیست؟
همانطور که اشاره کردیم نانس ۳۲ بیتی است. در حالی که هش ها به شکل ۲۵۶ بیتی تولید می‌شوند اتصال یک نانس ۳۲ بیتی به یک هش ۲۵۶ بیتی کار بسیار پیچیده است و باید میلیارها حالت مختلف محاسبه شود تا ماینر ها بتوانند بلاخره ترکیب درست را پیدا کنند. زمانی که نانس مناسب پیدا شد، بلاک آماده است تا به شبکه اضافه شود. زمانی که بلاک با موفقیت به شبکه اضافه شد، تمام گره‌های شبکه آن را تأیید می‌کنند و ماینر نیز به دلیل تلاشی که انجام داده است پاداش شبکه (مانند بیت کوین) دریافت می‌کند.
به کل این عملیات Proof of work یا گواهی انجام کار گفته می‌شود تا همه افراد شبکه از صحت اطلاعات بلاک مطمئن شوند. ماینر ها از این راه می‌توانند درآمد خوبی کسب کنند و بیت کوین بدست آورند. یکی از ابزارهای مورد نیاز بیت کوین‌ها ماشین حسابی است که محاسبه بیت کوین به ریال را برای آن‌ها انجام دهد.
Nodes یا گره‌های شبکه بلاکچین چیست؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شبکه بلاکچین، توزیع شده یا Decentralized بودن آن است. هیچ کامپیوتر، سازمان یا موسسه‌ای به تنهایی نمی‌تواند کل شبکه باشد. در عوض این شبکه یک دفتر کل توزیع شده است که توسط گره‌های به هم متصل شده در شبکه محافظت می‌شود. گره، هر نوع وسیله الکترونیکی است که قابلیت ذخیره سازی یک کپی از کل شبکه بلاک چین را داشته باشد و عملکرد شبکه را امکان پذیر کند.
اهمیت حضور گره‌ها در شبکه و تأثیر آن‌ها بر شفافیت ارزهای دیجیتال
هر بلاک جدیدی که وارد شبکه می‌شود، مورد تأیید گره‌ها قرار می‌گیرد. شفافیت بلاکچین این امکان را می‌دهد تا تمامی اطلاعات آن به راحتی قابل بررسی و مشاهده باشد. این شفافیت مدیون حضور گره‌ها است. همه گره‌ها به صورت Peer-to-Peer به یکدیگر متصل شده‌اند. این اتصال نظیر به نظیر باعث می‌شود تا همه آن‌ها اطلاعات کاملاً یکسانی را ذخیره کنند. ذخیره سازی اطلاعات با استفاده از یک سیستم کنترل قوی، به حفظ یکپارچگی شبکه کمک می‌کند و اعتماد را در بین کاربران ایجاد خواهد کرد.
اگر چه در ابتدا این موضوع کمی باعث کاهش سرعت شبکه می‌شد، اما شبکه‌های جدیدتر این مشکل را نیز حل کرده‌اند. براین مثال ترون یکی از سریع‌ترین شبکه‌های بلاکچین را دارد. توصیه می‌کنیم مقاله ترون چیست را نیز مطالعه کنید تا با ویژگی‌های این ارز دیجیتال سریع آشنا شوید.
مزایای بلاک چین؛ چرا شبکه Blockchain کاربردی است؟
بلاکچین تکنولوژی است که توانسته مزایای زیادی در اختیار ارزهای دیجیتال قرار دهد و آن‌ها را به دارایی‌های ارزشمندی تبدیل کند. هر یک از ارزهای دیجیتال معمولاً دارای شبکه بلاکچین مخصوص به خود است که ممکن است مزایای متفاوتی داشته باشد. با این حال همه شبکه‌های بلاکچین مانند بیت کوین، اتریوم، ریپل و … دارای مزایای زیر هستند:
امنیت بالا
بیت کوین از ویژگی امضای دیجیتال برای انجام معاملات بدون تقلب استفاده می‌کند باعث می‌شود داده‌ای فرد توسط کاربران دیگر تغییر نکند
سیستم غیر متمرکز یا توزیع شده
به طور معمول برا انجام معاملات به تأیید مقامات نظارتی مانند دولت یا بانک نیاز دارید. اما در بلاکچین معاملات با اجماع متقابل کاربران با با سرعت و امنیت بیشتری انجام می‌گیرد. هیچکس صاحب شبکه بلاکچین نیست و نمی‌تواند به تنهایی تغییری در آن ایجاد کند.
قابلیت اتوماسیون
بلاکچین قابلیت برنامه ریز دارد و می‌تواند در صورت تحقق پیش شرط‌ها به صورت خودکار اقدامات، رویدادها یا پرداختهای سیستماتیک ایجاد کند. یکی از دلیل بالا بودن فروش اتریوم کاربردهای بسیار شبکه این ارز دیجیتال در زمینه برنامه ریزی و انجام اتوماتیک بسیاری از کارها است.
بلاکچین و مقایسه آن با سیستم بانکداری؛ چرا بلاکچین از سیستم بانکداری بهتر است؟
در سیستم بانکداری چندین مشکل اساسی وجود دارد که در هنگام تراکنش با آن رو به رو می‌شوید. زمانی که شما در حال ارسال پول به دیگران هستید، سیستم بانکی کارمزد قابل توجهی از حساب شما کسر می‌کند. این سیستم به تمامی اطلاعات حساب دسترسی دارد و می‌تواند همه حساب‌ها را تغییر دهد. متمرکز بودن سیستم به این معناست که اگر اطلاعات موجود در بانک از بین برود تمام اطلاعات موجود در حساب‌ها نیز از بین خواهد رفت. در نهایت نیز سیستم‌های بانکی، انتقال پول را کنترل می‌کنند و برای مثال افرادی مانند ما ایرانیان از انجام بسیاری از تراکنش‌های مالی در جهان محروم می‌کند.
بلاک چین برتری‌های زیادی در مقابل بانک دارد:
امکان انجام تراکنش به صورت ناشناس
پرداخت کارمزد اندک
سیستم توزیع شده تقریباً غیر قابل هک
شفافیت
عدم نیاز به واسطه
امنیت بسیار بالای شبکه
غیر قابل تغییر
غیر قابل از بین رفتن
هیچکس کنترل را در دست ندارد
امکان جابه جایی دارایی‌ها از هرجایی به هرجایی
سرعت بالای تراکنش‌ها
کاربردهای بلاکچین، از احراز هویت رأی دهنده تا سیستم وام‌دهی!
بلاکچین قابلیت‌های فراوانی دارد که انتقال دارایی‌ها تنها یکی از آن‌ها است. در ادامه با کاربردهای بلاکچین آشنا می شویم.
رأی دادن
انتقال ارزهای دیجیتال
احراز هویت
دفتر اسناد
ذخیره سازی اطلاعات
مدیریت حساب‌ها
اینترنت اشیا
حفاظت از مالکیت معنوی و کپی رایت
بستری برای اجرای برنامه‌های غیر متمرکز (مانند اتریوم)
بلاکچین های جدید مانند چین لینک امکانات پیشرفته بانکداری مانند وام دادن را نیز در شبکه‌های رمز گذاری شده فراهم کرده‌اند. پیشرفت چنین شبکه‌هایی نیاز به سیستم‌های مالی دولتی و بانکداری را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
امنیت بلاکچین، آیا بلاکچین امن است؟
بلاکچین از چندین لایه امنیتی مانند کلیدهای خصوصی، کلیدهای عمومی، الگوریتم‌های مختلف، Proof Of Work، هش، سیستم Peer-to-Peer و … که مجموعه آن‌ها در کنار هم یک شبکه بسیار امن و پایدار را ایجاد می‌کنند. برای مثال هش به تنهایی می‌تواند امنیت یک زنجیره کامل از بلاک‌ها را تأمین کند.
با این حال، به صورت تئوری تنها زمانی می‌توان در بلاک چین تغییر ایجاد کرد که بتوان اطلاعات بیش از ۵۱ درصد گره‌های شبکه را تغییر کرد. اینکار به صورت عملی نیاز به قدرت هشینگ بسیار بسیار بالایی دارد. در سال‌های اخیر چندین کلاهبرداری بزرگ گذارش شده که عموماً به دلیل استفاده از صرافی‌های نامعتبر بوده است.
در نوبیتکس از مزایای بلاکچین بهره مند شوید
در این مقاله با اینکه بلاک چین چیست، چگونه کار می‌کند، چه مزایایی دارد و کاربردهای آن چیست آشنا شدیم. همچنین به بررسی بخشی از مهم‌ترین مفاهیم مربوط به شبکه‌های غیر متمرکز پرداختیم. این شبکه امن امکان تراکنش‌های کاملاً ایمن، سریع و کم هزینه را برای شما فراهم می‌کند. شما می‌توانید با وارد شدن به صرافی ارزها دیجیتال نوبیتکس از امکانات فوق العاده شبکه Blockchain نیز بهره مند شوید.