سولفوریک اسید چیست و چه کاربردی دارد؟

اسید سولفوریک به دلیل کاربردهای گسترده در صنایع مختلف، سلطان مواد شیمیایی است. این یک اسید معدنی معروف است که به روغن ویتریول نیز معروف است. این شامل سه عنصر اصلی است. اکسیژن، هیدروژن و گوگرد. فرمول شیمیایی اسید سولفوریک H2SO4 است که یک مایع شیمیایی بی رنگ، بی بو و چسبناک است.

شکل خالص اسید سولفوریک بخار آب را از هوا جذب می کند و واکنش نشان می دهد. واکنش آب و اسید سولفوریک یک فرآیند گرمازا است. در طی واکنش، مقدار زیادی گرما آزاد می شود. به همین دلیل ماهیت رطوبت سنجی دارد و به طور طبیعی روی زمین وجود ندارد. علاوه بر این، به دلیل خاصیت کم آبی که دارد، بهترین اکسید کننده است.

موارد استفاده از اسید سولفوریک

برخی از رایج ترین کاربردهای اسید سولفوریک عبارتند از:

پالایش فرآورده های نفتی

اسید سولفوریک با خلوص 93 درصد برای پالایش فرآورده های نفتی استفاده می شود. از اسیدهای ضعیف تر استفاده نمی شود زیرا چنین خاصیت پالایشی ندارند.

به عنوان مثال، رنگ‌زدایی و بوی‌زدایی روغن‌ها با حذف هیدروکربن‌های غیراشباع. اسید سولفوریک فومینگ را می توان در پالایشگاه های نفت برای تولید فرآورده های نفتی بی رنگ و بی بو استفاده کرد.

با استفاده از اسید بخور، سولفونات ها نیز به نام معرف توئیچل تولید می شوند.

تولید مواد منفجره

برای تولید مواد منفجره از اسید سولفوریک در دو مرحله استفاده می شود. ابتدا در نیتراسیون ترکیبات آلی مانند تولوئن و فنل استفاده می شود. ثانیاً به عنوان یک عامل خشک کننده استفاده می شود.

ترشی فولاد

مقدار اسید سولفوریک مورد استفاده برای ترشی فولاد به قلع و گالوانیزه حدود 30000 تا 35000 تن در ماه است. در اینجا از اسید سولفوریک غلیظ استفاده می شود، اما می توان آن را هنگام تولید صفحات و سیم گالوانیزه رقیق کرد.

متالورژی

در متالورژی، از سولفوریک اسید برای استخراج (شناور) مس، روی و سرب از سنگ معدن آنها استفاده می شود. همچنین برای شستشوی سنگ معدن و ضایعات برای بازیافت فلزات مختلف استفاده می شود.

عامل ضد زنگ

هنگامی که سطح فلز شروع به زنگ زدگی می کند، لایه ای از سولفات آهن وجود دارد که روی سطح فلز رسوب می کند. سولفات آهن در آب محلول است. این فرآیند انحلال را می توان با استفاده از اسید سولفوریک کاتالیز کرد.

معرف آزمایشگاهی در آزمایشگاه

اسید سولفوریک به عنوان یک معرف آزمایشگاهی در تیتراسیون اسید-باز، آنالیز آب، آزمایش پلیمر، تیتراسیون ردوکس و غیره استفاده می شود.

عامل اکسید کننده

الکل ها و آلدئیدها را می توان با استفاده از اسید سولفوریک رقیق در شرایط استاندارد به اسیدهای کربوکسیلیک اکسید کرد. علاوه بر این، اکسیدهای فلزی را می توان با استفاده از اسید سولفوریک اکسید کرد.

عامل کم آبی

الکل هنگامی که با conc واکنش نشان داد. اسید سولفوریک آلکن ها را تشکیل می دهد. این به دلیل خاصیت هیگروسکوپی و کم آبی اسید سولفوریک است.

استری شدن

هنگامی که الکل با اسید سولفوریک به عنوان کاتالیزور واکنش می دهد، استرها را تشکیل می دهد. اهمیت استفاده از اسید سولفوریک تنها در استریفیکاسیون کاتالیز شده با اسید است. این دو ویژگی دارد، یکی شروع واکنش با پروتونه شدن کربن کربونیل است. ثانیاً اسید سولفوریک آب تشکیل شده در طی واکنش را جذب می کند و واکنش در جهت جلو ادامه می یابد.

بسپارش

واکنش‌های پلیمریزاسیون افزودنی را می‌توان با تغلیظ کاتالیز کرد. اسید سولفوریک، به عنوان مثال، تشکیل پلی اتیلن، و غیره. پلیمریزاسیون چگالشی با اسید سولفوریک به دلیل خواص کم آبی آن بهتر است انجام شود. به عنوان مثال، دی اسیدها با دیول ها واکنش داده و در حضور اسید سولفوریک پلی استرها را تشکیل می دهند.