قدیمی ترین نسخه خطی شناخته شده شاهنامه

شاهنامه در حدود سال 1010 میلادی یعنی بیش از هزار سال پیش تکمیل شد. با این حال، هر چقدر هم که مایه تاسف است، نسخه خطی اصلی کتاب پادشاهان را در اختیار نداریم. در عوض، ما صدها و صدها خانم با کیفیت و حجم متفاوت داریم که قدمت آن به قرن نوزدهم می رسد.

اما قدیمی ترین نسخه خطی شناخته شده شاهنامه به سال 1217 میلادی یعنی دویست سال پس از تکمیل نسخه اصلی باز می گردد. این کتاب در کتابخانه مرکزی ملی فلورانس ایتالیا نگهداری می شود. این کتاب در سال 1978 توسط آنجلو پیمومون ایتالیایی کشف شد و به طور کلی به عنوان دستنوشته فلورانس (شاهنامه) شناخته می شود. در اینجا می توانید نگاهی به نسخه دیجیتالی کتاب داشته باشید .

با این حال، خانم فلورانس متن شاهنامه را به طور کامل شامل نمی شود. با مقدمه فردوسی و سلطنت گیومات (نخستین شاه) آغاز می شود و با سلطنت کی خسرو یکی از مشهورترین و برجسته ترین پادشاهان شاهنامه به پایان می رسد.

دو نسخه اصلی شاهنامه

امروزه از شاهنامه فردوسی چاپ های قدیم و جدید، خوب و بد، انگشت شمار است.

انتشار آنها در اوایل قرن 19 آغاز شد. تعدادی از محققان برجسته و دوستداران ادبیات فارسی، مانند ترنر ماکان انگلیسی، ژول موهل فرانسوی (آلمانی الاصل)، وولرز و لاندوئر آلمانی، که همگی از پیشگامان این عرصه بودند، بیشتر وقت خود را به جمع آوری و گردآوری انواع مختلف اختصاص دادند. خانم برای داشتن نسخه ای تا حد امکان نزدیک به نسخه اصلی.

علت اینکه همه این محققین برای انجام این کار پر زحمت تلاش کردند، نداشتن نسخه اصلی دست نوشته خود فردوسی بود.

با گذشت زمان، اشتباهات بسیاری در متن رخنه کرد، زیرا کاتبان مختلف سعی کردند کتاب پادشاهان را بازتولید کنند. کلماتی که برای کاتبان آشنا نبودند جای خود را به کلمات آشناتر دادند، آیات و آیات اضافه شدند، برخی به طور کامل ویرایش شدند و غیره.

دو نسخه اصلی از متن اصلی شاهنامه وجود دارد که به ترتیب به داستان های شاهنامه فردوسی چاپ مسکو و چاپ خالقی مطلق معروف هستند. انتشارات پیام عدالت مرجع اصلی چاپ کتب نفیس ادبی است که کتاب های شاهنامه خود را بر اساس نسخه مسکو به چاپ رسانده است. شما می توانید برای بررسی این کتاب ها به وبسایت پیام عدالت به نشانی اینترنتی https://payamedalat.com/ مراجعه فرمائید. متن نسخه مسکو ، همانطور که از نامش پیداست، در دهه 1960 و اوایل دهه 70 در مسکو توسط تعدادی از محققان برجسته تهیه و ویرایش شد. در آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی جمع آوری شد.

بر اساس نسخه خطی 1275 پس از میلاد از کل شاهنامه (به نام خانم لندن) است که در کتابخانه بریتانیا در لندن نگهداری می شود. جالب است بدانید که اگرچه در آن زمان (قبل از کشف خانم فلورانس) به اشتباه قدیمی ترین خانم شاهنامه موجود به حساب می آمد، اما همچنان قدیمی ترین خانم کامل شاهنامه است.

نسخه خالقی مطلق که امروزه به طور گسترده مورد استفاده بسیاری از محققان و خوانندگان قرار گرفته است، ویرایش جدید کل متن شاهنامه است که توسط جلال خالقی مطلق (هامبورگ) تهیه شده است. چاپ اول آن شامل 8 جلد است که بین سالهای 1988 و 2008 منتشر شده است. این نسخه نسبت به نسخه قبلی دارای مزایایی است که مهمترین آنها این است که از تعدادی نسخه خطی جدید استفاده می کند که برای ویراستاران نسخه مسکو ناشناخته است. همچنین کاملاً خواننده پسند است، زیرا ویراستار به طور گسترده از علائم نگارشی و علائم مصوت استفاده کرده است.